طبقه اول و دوم ـ كلينيكها ؛
الف ـ راهروها و فضاهاي انتظار
1ـ مصالح : كفپوش مصنوعي استفاده شده در طبقات اول و دوم نه تنها از لحاظ
زيباييشناسي در طرح و رنگ ضعيف است بلكه به دليل فرسودگي ، منافذ و درزهايي دارد كه مطابق استانداردهاي تدوين شده نيست . در اين استانداردها قيد شده :
« مصالحي كه براي پوشش كف و ديوار استفاده ميشوند نبايد هيچگونه درز يا خلل و فرجي داشته باشند . » در غیر این صورت قابل نفوذ برای حشرات خواهند بود ، ميكروبهاي آلاينده را در خود جذب كرده و به سختي ضدعفوني ميشوند . ضمن اينكه استفاده زياد از مواد ضدعفونيكننده به مرور زمان به دليل نفوذ به زير كفپوش از طريق همين درزها باعث پوسيدگي ميشود . منعكسكنندگي نور هم از د
يگر نقاط ضعف اين كفپوش است .
2ـ نورپردازي : نورپردازي اين فضا به يقين نادرست است . در چنين فضايي منابع نوري بايد مخفي باشند تا كمترين انعكاس سطحي نور رخ داده و نور غالب محيط چشمآزار نشود . نورهاي زرد موضعي و متمركز هم بسيار محدودند و در نتيجه تلفيق نور
سبز – آبي لامپهاي مهتابي با رنگ محيط فضا را سرد و كسلكننده كرده است.
3 ـ رنگپردازي : با توجه به كم عرض بودن معابر و گستره نور مهتابي در سرتاسر آنها رنگ سفيد روغني براي سطوح ديداري اين فضاها انتخاب نادرستي است . يكنواختي اين رنگ مايه در كف ، ديوار و سقف به خودي خود خستهكننده و چشمآزار است و انعكاس نور لامپهاي مهتابي نيز بر اين مشكل ميافزايد .
4 ـ مبلمان : تجهیزات و مبلمان اين فضاها را در دو گروه بررسي خواهيم كرد ؛
گروه اول ـ صندليها و تجهيزات مربوط به مراجعين .
در مورد صندليها بايد اذعان داشت كه برخلاف ظاهر خشك و صنعتي آنها كاملاً
راحت هستند . ولي فرم والبته تفاوتهاي بينظم و هدف رنگهايشان با هم ، متضاد با ساير
عناصر شكلدهنده فضا است. ارتفاع آنها براي نشست و برخاست بيماران و كهنسالان چندان مناسب نيست ضمن اينكه جانمايي تعدادي از مبلهاي باقيمانده از نسل پيشين مبلمان اين طبقات ميان صندليهاي جديد ناهمگونيهاي موجود در محيط را بيشتر ميكند.
حجم و جانمايي دستگاه آبسردكن و سطلهاي آشغال متفاوت هم در كيفيت نامطلوب فضا موثر است . معمول است در چنين فضاهايي ( فضاي انتظار مراجعين و بيماران ) به تناوب صفحاتي تعبيه ميشوند تا هم مقالات و مجلات سرگرمكننده ( و نه الزاماً پزشكي ! ) روي آنها قرار گيرد و هم مراجعين ناچار نباشند براي قرار دادن وسايلی که همراه دارند صندلي كناري را اشغال كنند . جای خالی چنین صفحاتی در مبلمان این قسمت به چشم می آید .
گروه دوم ـ ميزها و تجهيزات مربوط به منشي ها .
در مورد اين گروه بايد گفت هيچ هماهنگي و وحدت فيزيكي در قسمتهاي مختلف
وجود ندارد . ميزها با حجم و فرمهاي متفاوت ، كوتاه و بلند ، كمعرض و پهن هيچ تناسبي با خود و محيط اطراف خود ندارند . صندليهاي مورد استفاده پرسنل هم جدا از تفاوتهاي فيزيكي در حجم ، فرم و رنگ اغلب فرسوده ، ناراحت و ناكارآمدند .
فايلهاي حجيم و سنگين فلزي كه به مرور زمان بر تعدادشان افزوده شده و در رنگ و مدل تنوع نامناسبي دارند فضاي زيادي اشغال كردهاند و از دسترس منشيها دورند .
شايد تبديل اين حجم پروندههاي كاغذي به اطلاعات و دادههاي كامپيوتري بهترين راه حل براي برطرف شدن اين مشكل باشد .
5 ـ دسترسيهاي داخلي و آرايش فضايي : از نظر دسترسيهاي داخلي مشكل چنداني به چشم نميخورد . تنها مورد كم عرض بودن راهروها و جانمايي مبلمان در دو طرف آنها است كه فضاي باقيمانده را براي تردد تا حدي محدود ميكند . يعني در شرايطي كه در هر دو طرف راهرو صندليها توسط مراجعين اشغال شده باشد تردد از ميان آنها براي بيش از یک نفر در حالت عادي ممكن نيست. در صورتيكه عرض استاندارد يك معبر يا دسترس داخلي ميبايست براي تردد حداقل دو نفر در جهت عكس هم ( يكي در حال رفت و ديگري در حال برگشت ) فضاي كافي داشته باشد .
6ـ جلوههاي بصري : سطوح ديداري خام ، پوشيده از رنگهاي بيبافت و يكنواخت
از نظر كيفي فضاي بسيار نامطلوبي را پديد آوردهاند . چند تابلو نقاشي كه در محوطه
مربوط به منشيها به ديوار آويخته شدهاند جانمايي و نورپردازي مناسبي نداشته
و براي چنين فضايي بسيار كم تعدادند. استفاده از جلوههاي مناسب بصري چه به
صورت نقاشي و آثار گرافيك و چه بصورت حجمي اهرم مناسبي است براي پديد آمدن
محيطي اميدواركننده و اطمينانبخش براي مراجعين .
گفتني است حفاظ امنيتي در ورودي هر دو طبقه با وجود تركيب با گياهان نماي نامناسبي دارد و حس محصور شدگي بدي را القا ميكند.
7ـ نظام ارتباطي : تابلوي راهنماي موجود براي راهنمايي بيماران به سمت مطب پزشكان مورد نظرشان از نظر بصري چندان كارآمد نيست. ضمن اينكه ميبايست علائمي در اين قسمتها وجود داشته باشد كه مراجعين را به مراكز خدماتي
(داروخانه، آزمايشگاه، راديولوژي و حتي سرويسهاي بهداشتي ) راهنمايي كنند .
ب ـ مطبها و اتاقهاي معاينه
1ـ مصالح : مشكلات كفپوش بدليل بزرگ نبودن فضاي مطبها كمتر به چشم ميآيد .
ولي با توجه به اين كه مطبها در حقيقت نزديكترين حريم براي بيمار و پزشک ميباشد بهتر است به منظور ايجاد فضايي آرام و اطمينانبخش جهت پوشش سطوح افقي و قائم از مصالحي استفاده شود كه بافت و طرح آشنايي داشته باشند . به اين ترتيب فضاي صميمانهتري پديد آمده و بيمار براي ارتباط با پزشك خود احساس غريبگي نخواهد داشت . در حقيقت فضاي مصاحبه پزشك با بيمار را ميبايست از حالت يك اتاق بازجويي و سئوال و جواب خارج كرده و حس خانگي بودن فضا را به بيمار القاء نمود .
2ـ نورپردازي : نظام نوري آشفتهاي در مطبها وجود دارد . پرده فرسودهاي كه نور طبيعي محيط
را به درستي فيلتر نميكند و منبع نوري و متمركز مهتابي ، نور مناسبي را براي چنين فضايي
تأمين نميكنند . در استانداردهاي فضاهاي درماني روي منابع نور مخفي در اتاقهاي مصاحبه پزشك
با بيمار تأكيد و اشاره شده است در صورت ترکيب نور عمومي فضا با چند نور موضعي زرد رنگ
محيط كيفيت مناسبتري خواهد داشت.
3 ـ رنگپردازي : همانطور كه اشاره شد بيبافتي و بيطرح بودن رنگ محيط كيفيت اين فضاها را شديداً پايين ميآورد . لزوم انتخاب تنوع رنگي مناسب ؛ با تكيه بر اصول روانشناسي رنگ براي مطبها انكارناشدني است .
4 ـ مبلمان : ميزهاي مورد استفاده پزشكان و مبل و صندليهاي موجود در مطبها به خودي خود مشكلي جز ناهماهنگي با يكديگر ندارند . هر چند كه يك وحدت فيزيكي و يكپارچگي براي مبلمان مطبها بر ماهيت كلينيكي فضا تأثير مثبتي خواهد داشت .
كتابخانه و كتابهايش ميبايست در دسترس پزشك باشند تا به راحتی قابل كنترل و استفاده ی پزشك قرارگیرند . در مورد مبلمان داخل اتاقهاي معاينه هم تنها نكتهاي كه به نظر ميرسد همان يكپارچگي و وحدت فيزيكي است ميان تمام مطبها كه البته متغير بودنشان تا حدي به واسطه نيازهاي هر مطب قابل درك است .
و البته مناسبتر خواهد بود اگر به جاي رختكن فلزي داخل اتاق معاينه ( كه مخصوص استفاده منشي است ) تدبيری نو انديشيده شود تا هم جلوه مناسب تری داشته باشد و هم.
5 ـ دسترسيهاي داخلي و آرايش فضايي :
آرايش فضايي مطبها بحثي است كه ميبايست پس از اتود و طراحي در مورد آن قضاوت شود ولي به هر حال در نگاه اول جانمايي نگاتسكوپ در اكثر مطبها مناسب به نظر نميرسد . نزديكي بيش از حد به پنجره و نور طبيعي احتمالاً در ساعاتي از روز براي استفاده از نگاتسكوپ اختلالاتي به همراه خواهد داشت .
6ـ جلوههاي بصري : در صورت القاء رنگ ، بافت و طرح به محيط عمده مشكل اين فضاها برطرف ميشود . استفاده از تابلوهاي نقاشي يا خط براي خانگيتر شدن محيط مناسب است ولي در مواردي جانمايي نامطلوب و پراكندگي ديپلمها و مدارك پزشكان در اتاق مصاحبه و معاينه ناكارآمد است و نه چندان زيبا . ضمن اينكه برخي از تابلوهاي نقاشي ـ چنانچه مورد علاقه پزشكان نباشند ـ بهتر است مورد استفاده قرار نگيرند .
صفحه قبلی | صفحه بعدی
|